Foto: Piotr Kusy

Jętki (Ephemeroptera)

Jętki to niezwykłe owady o delikatnej i smukłej budowie ciała. Osiągają długość ciała od 2 do 40 mm. Jako osobniki dorosłe żyją zaledwie kilka dni. Większość życia, nawet kilka lat, spędzają w wodzie w postaci larwalnej. W tym czasie linieją i rosną, odżywiając się pokarmem roślinnym. Najlepsze warunki rozwojowe stwarzają jętkom chłodne, czyste wody płynące o dobrym natlenieniu. Wraz z początkiem lata dojrzałe larwy wydostają się na powierzchnię wody. Tu zrzucają starą skórę i po osuszeniu skrzydełek wzbijają się w powietrze. W krótkim czasie przechodzą ostatnie linienie, osiągając pełną dojrzałość. Występowanie dwóch form uskrzydlonych wyróżnia jętki na tle innych owadów latających. Postacie dojrzałe nie pobierają pokarmu, a ich przewód pokarmowy pełni rolę narządu aerostatycznego. Gody jętek są bardzo widowiskowe. W wirujący i głośny obłok samców, wykonujących taniec godowy, wlatują samice. Tuż po złożeniu do wody jaj większość owadów ginie. Jętkami żywią się zarówno ryby, płazy, jak i ptaki. Dla ludzi stanowią znakomitą przynętę na ryby. Jętki są bardzo wrażliwe na wszelkie zmiany zachodzące w środowisku wodnym. Ich obecność świadczy o tym, że woda jest bardzo czysta. Kiedyś jętki występowały powszechnie w rzekach Europy. Dziś znajdują się na Czerwonej Liście gatunków ginących i zagrożonych.